Các đại học Mỹ che đậy tiền tài trợ từ Nga, Trung Quốc

Trong báo cáo công bố ngày 20.10, Bộ Giáo dục Mỹ cho biết đã tiến hành cuộc điều tra 12 trường, bao gồm đại học Harvard, Yale, Stanford và Georgetown, theo AP.

Các trường này bị tình nghi không khai báo hàng triệu USD quà tặng và hợp đồng từ nước ngoài bao gồm Trung Quốc, Nga, Ả Rập Xê Út và Qatar.

Theo kết quả điều tra sơ bộ, hầu hết 12 trường có giao dịch tài chính với tập đoàn Huawei, chính phủ Nga cùng các tổ chức ở Ả Rập Xê Út và Qatar. Riêng Huawei bị chính phủ Mỹ cáo buộc là mối đe dọa an ninh quốc gia vì có mối liên hệ mật thiết với chính quyền Trung Quốc.

Theo báo cáo, kể từ khi Bộ Giáo dục Mỹ tăng cường giám sát, 12 trường mới tiết lộ đã nhận tiền tài trợ nước ngoài tổng cộng 6,5 tỉ USD, vốn chưa được báo cáo trước đây.

Hiệp hội các trường đại học Mỹ chỉ trích báo cáo này mang mục đích chính trị và cho rằng Bộ Giáo dục thiếu minh bạch và không hướng dẫn rõ ràng.

Báo cáo được công bố giữa lúc Bộ Giáo dục Mỹ đang nỗ lực thực thi luật năm 1986, theo đó yêu cầu trường đại học công bố thông tin về quà tặng và hợp đồng trị giá hơn 250.000 USD nhận từ nước ngoài. Bộ Giáo dục Mỹ tuyên bố vẫn đang tiếp tục thu thập thông tin từ các trường đại học.

Bộ trưởng Giáo dục Mỹ Betsy DeVos cảnh báo: "Trong nhiều thập niên qua, việc thực thi luật năm 1986 lỏng lẻo, nhưng giờ đây điều này sẽ chấm dứt”.

Báo cáo của Bộ Giáo dục Mỹ lặp lại cảnh báo từ chính phủ liên bang rằng các nước được xem là đối thủ đang nhắm vào các trường đại học của Mỹ để đánh cắp các nghiên cứu và công nghệ.

Báo cáo nêu ví dụ cụ thể là gần đây một số công dân Trung Quốc bị truy tố vì che đậy mối liên hệ với chính quyền Trung Quốc khi đang làm việc hoặc học tập tại các trường đại học ở Mỹ.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm 15.10 cáo buộc các viện Khổng Tử do chính phủ Trung Quốc tài trợ đặt trong khuôn viên trường đại học ở Mỹ tham gia hoạt động chiêu mộ gián điệp.

Hồi tháng 8, Bộ Ngoại giao Mỹ ra quy định buộc các viện Khổng Tử tại Mỹ phải đăng ký như là cơ quan đại diện nước ngoài vì đóng vai trò trong hoạt động tuyên truyền và gây sức ảnh hưởng của Trung Quốc trên toàn cầu.