Đường Hồ Chí Minh cần 24.000 tỷ đồng để thông từ Pác Bó tới Cà Mau

Đường Hồ Chí Minh dài gần 3.200km, làm đã 20 năm, nay vẫn còn hơn 1.000km cần triển khai để thông tuyến từ Cao Bằng tới Cà Mau, với tổng số vốn cần thu xếp thêm hơn 24.000 tỷ đồng.

Báo cáo của Chính phủ (do Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể ký) gửi tới Quốc hội nêu thông tin cụ thể về từng đoạn tuyến của dự án tuyến đường xuyên Việt, hướng phía Tây đất nước.

Theo đó, ở khu vực phía Bắc, từ Pác Bó (Cao Bằng) đến Chợ Bến (Hòa Bình) dài khoảng 273 km, hiện đã hoàn thành 113 km. Các dự án chưa triển khai dài 160 km, gồm đoạn Chợ Chu - ngã ba Trung Sơn (30 km, tổng mức đầu tư 1.651 tỷ đồng) và đoạn Đoan Hùng - Chợ Bến (130 km, cần 16.216 tỷ đồng). Phương án nối thông khu vực phía Bắc, theo Bộ trưởng Giao thông, cần bố trí vốn để triển khai 2 dự án thành phần với tổng chiều dài khoảng 160 km, tổng mức đầu tư 17.867 tỷ đồng.

Ở khu vực miền Trung, đoạn từ Hòa Lạc (Hà Nội) đến Tân Cảnh (Kon Tum) có chiều dài đầu tư trước đây khoảng 1.532 km (bao gồm cả nhánh Tây dài 684 km) hiện đã hoàn thành đầu tư xây dựng 1.350 km, đang triển khai 182 km (sau khi duyệt dự án và điều chỉnh cục bộ hướng tuyến còn 175 km).

Các dự án đã hoàn thành cơ bản nối thông tuyến từ Hòa Lạc (Hà Nội) đến Tân Cảnh (Kon Tum) giai đoạn 1 với chiều dài 1.350 km, chỉ còn 175 km đoạn Cam Lộ - Túy Loan hiện đang triển khai, dự kiến đến năm 2021 sẽ hoàn thành toàn bộ.

Tuy nhiên, giai đoạn sau 2021, tùy thuộc nhu cầu vận tải trên tuyến và khả năng nguồn lực sẽ nghiên cứu đầu tư hoàn chỉnh đoạn Cam Lộ - Túy Loan theo quy hoạch.

Đối với khu vực Tây Nguyên từ Tân Cảnh (Kon Tum) đến Chơn Thành (Bình Phước), dài khoảng 553 km, ông Thể cho biết, hiện đã hoàn thành toàn bộ, trong đó 134 km đoạn qua đô thị các tỉnh Tây Nguyên và đoạn nối Kon Tum với Pleiku được đầu tư và hoàn thành trong giai đoạn 2007 - 2013; 419 km với 11 dự án thành phần được triển khai trong giai đoạn từ cuối năm 2013 đến tháng 6-2015 đã hoàn thành toàn bộ đoạn qua khu vực Tây nguyên, vượt hơn 1,5 năm so với yêu cầu của Quốc hội.

Khu vực phía Nam từ Chơn Thành (Bình Phước) đến Đất Mũi (Cà Mau) có chiều dài khoảng 386 km, hiện đã hoàn thành 202 km, đang thi công 55 km. Đoạn chưa triển khai dài 129 km, là phần khối lượng còn lại của đoạn Chơn Thành - Đức Hòa đầu tư từ nguồn vốn trái phiếu Chính phủ, đã phải tạm dừng vì khó khăn thu xếp vốn.

Chính phủ đã chỉ đạo Bộ GTVT chuyển đổi sang đầu tư theo hình thức hợp đồng BOT với quy mô đường cao tốc 4 làn xe. Song do phương án tài chính không khả thi nên Bộ Giao thông đã báo cáo và được Thủ tướng chấp thuận không triển khai dự án theo hình thức BOT. Hiện dự án đang được triển khai công tác lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi để báo cáo cấp có thẩm quyền đầu tư trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025.

Với phần còn lại của dự án Rạch Sỏi - Bến Nhất - Gò Quao - Vĩnh Thuận, dài khoảng 55 km, tổng mức đầu tư 3.796 tỷ đồng, triển khai bằng nguồn trái phiếu Chính phủ, dự kiến khởi công hoàn thành 2016 – 2018 nhưng cũng do khó khăn về nguồn vốn nên chưa thực hiện. Tương tự đoạn tuyến trên, dự án đang được triển khai công tác lập Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi để báo cáo cấp có thẩm quyền đầu tư trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025.

Nếu nối thông khu vực phía Nam cần bố trí vốn để triển khai 2 dự án thành phần với tổng chiều dài khoảng 129 km, tổng mức đầu tư 6.343 tỷ đồng. Để hoàn thành nối thông toàn tuyến đường Hồ Chí Minh 2 làn xe cần thêm khoảng 24.210 tỷ đồng để đầu tư 289 km còn lại.

Để tiếp tục thực hiện có hiệu quả chủ trương đầu tư xây dựng Dự án đường Hồ Chí Minh đảm bảo tiến độ nối thông toàn tuyến theo đúng Nghị quyết 66, Chính phủ kiến nghị Quốc hội quan tâm bổ sung nguồn vốn để triển khai các dự án Chợ Mới - Ngã ba Trung Sơn tỉnh Tuyên Quang; dự án Chơn Thành - Đức Hòa thuộc các tỉnh Bình Dương, Bình Phước, Tây Ninh, Long An và phần còn lại của đoạn Rạch Sỏi - Bến Nhất - Gò Quao - Vĩnh Thuận thuộc các tỉnh Kiên Giang, Bạc Liêu.

Do nguồn lực đầu tư hết sức hạn hẹp, Chính phủ kiến nghị Quốc hội xem xét đưa vào kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 đầu tư các đoạn Chợ Chu - Ngã ba Trung Sơn, Chơn Thành - Đức Hòa, Rạch Sỏi - Bến Nhất - Gò Quao - Vĩnh Thuận. Đối với đoạn Đoan Hùng - Chợ Bến, do nhu cầu vận tải chưa cao, hiện tại có Quốc lộ 2 và Quốc lộ 21A song hành đảm bảo đáp ứng nhu cầu vận tải trong khu vực nên sẽ xem xét đầu tư theo quy mô đường cao tốc tùy theo nhu cầu vận tải và khả năng cân đối nguồn lực, dự kiến trong giai đoạn sau năm 2025.

Phương Thảo