Khéo ứng xử với con: Mẹo nhỏ biến bạn thành cha mẹ của năm

Bright Side chia sẻ những lời khuyên đã được các chuyên gia tư vấn để bạn có thể tận dụng mọi tình huống và hướng dẫn con quản lý cảm xúc tốt hơn.

Dùng nhiệt kế tức giận

Trẻ em thường không biết cách thể hiện tốt cảm xúc của mình. Xét cho cùng, chúng chỉ đang học cách đối phó với các cảm xúc, vì vậy chúng thường phản ứng theo cách duy nhất mà mình biết hoặc có thể phản ứng.

"Cường độ của nhiệt kế tức giận" là một công cụ tuyệt vời giúp trẻ xác định những dấu hiệu ban đầu của cơn giận trước khi nó leo thang thành cơn thịnh nộ toàn diện. Để làm nhiệt kế đo cảm giác, hãy bắt đầu bằng cách vẽ một nhiệt kế lớn trên một tờ giấy: Ở dưới cùng, đặt số 0 và điền các số tăng dần lên đến 5. Sử dụng thang đo để liên kết cảm giác với mỗi giai đoạn. Ví dụ: 1 có thể bình tĩnh, 2 có thể thấy phiền, 3 có thể bực bội, 4 có thể tức giận, và cuối cùng là 5: Có thể tức giận.

Càng lên cao trên thang điểm, từ mô tả kiểu tức giận càng dữ dội hơn. Sử dụng màu sắc để phân biệt từng giai đoạn.

Dạy con nhận diện cảm xúc

Nếu một đứa trẻ không thể hiểu được cảm xúc của mình, chúng cũng sẽ không thể nói thành lời. Điều này có nghĩa là, nếu một đứa trẻ không thể xác định được rằng chúng đang tức giận, có thể cách tốt nhất để chúng thể hiện sự thất vọng là đánh vào những đồ vật xung quanh. Vì vậy, việc làm giàu vốn từ vựng của trẻ nhỏ là rất quan trọng.

Việc dạy cho con những từ cơ bản về cảm xúc để con có thể sử dụng chúng để mô tả cảm xúc của mình rất hữu ích. Một số ví dụ về những từ này sẽ là: Tức giận, buồn bã, hạnh phúc và/ hoặc sợ hãi. Đó chính là nguyên tắc giáo dục cảm xúc, để đảm bảo rằng con có thể mô tả những gì con đang cảm thấy.

Việc này có thể được thực hiện thông qua các câu chuyện, tranh ảnh hoặc hình ảnh của các nhân vật rõ ràng đang trải qua một cảm xúc tương tự, hoặc thậm chí các trò chơi như trò chơi "Bây giờ tôi cảm thấy… bởi vì…".

 Cố gắng cùng nhau trả lời tại sao các cảm xúc đó xuất hiện

 Trả lời và đặt câu hỏi là một phần quan trọng của việc học và điều cần thiết là con bạn phải học. Vì vậy, bạn nên giải thích cho trẻ rằng đặt câu hỏi là cách để có thêm thông tin về điều gì đó mà trẻ đang thắc mắc.

Hỏi tại sao điều gì đó xảy ra để tìm lý do đằng sau quá trình đó. Ví dụ: "Tôi ngã vì vấp phải một tảng đá".

Các câu hỏi rất quan trọng đối với sự phát triển của trẻ. Hãy dạy con hỏi những câu như: "Tại sao tôi lại cảm thấy tức giận khi không thể ăn thêm cái bánh quy nào nữa", có thể có nhiều câu trả lời giúp trẻ hiểu thêm về cảm xúc của mình.

Thực hành kỹ năng thư giãn

Cũng giống như người lớn, trẻ em có thể trải qua các mức độ mệt mỏi, lo lắng và căng thẳng khác nhau. Những trạng thái tâm trí này có thể ngăn trẻ kết nối với cảm xúc. Có những kỹ thuật thư giãn, tùy thuộc vào độ tuổi của trẻ, có thể cung cấp cho trẻ sự bình tĩnh cần thiết. Những kỹ thuật này có thể cải thiện khả năng chú ý của trẻ bằng cách làm cho trẻ cảm thấy tốt hơn. Một số kỹ thuật này là:

Đối với trẻ sơ sinh từ 0 đến 3 tuổi:

Mát-xa: mát-xa thư giãn và kích thích có thể giúp trẻ có được giấc ngủ cần thiết.

Đối với trẻ mới biết đi từ 3 đến 7 tuổi:

Kỹ thuật thổi bóng: Kỹ thuật này bao gồm việc yêu cầu trẻ hình dung mình như một quả bóng bay đang được thổi phồng và xì hơi. Mục đích của trò chơi là dạy chúng hít vào, giữ nó và sau đó nhả ra, giống như một bài tập thở.

Kỹ thuật con rùa: Trong trường hợp này, trẻ phải tưởng tượng rằng chúng là một con rùa, nằm úp mặt xuống đất và hình dung mặt trời sắp lặn. Con rùa phải đi ngủ, vì vậy nó dần dần thu chân và tay vào mai, mà trong trường hợp của đứa trẻ là lưng của nó. Bằng cách đó, trẻ sẽ cố gắng đưa chân và tay ra sau lưng. Khi đã xong, chúng ta sẽ nói rằng lại là ban ngày và con rùa phải thức dậy bằng cách từ từ rút chân và tay ra khỏi mai một lần nữa. Đây là cách tuyệt vời để dụ trẻ thực hiện bài tập kéo căng mà hầu như chúng không nhận ra.

Đối với trẻ em từ 7 đến 9 tuổi:

Thiền tịnh: Ở giai đoạn này, trẻ đã có thể bắt đầu học các kỹ thuật thiền cơ bản với bạn. Để làm điều này, hãy ngồi trên sàn trong im lặng và làm theo một chuyên gia hướng dẫn bạn thực hiện bài tập.

Tô màu: là cách tuyệt vời để giảm mức độ căng thẳng và lo lắng, là bài tập tuyệt vời giúp trẻ tập trung.

Đối với trẻ em từ 9 đến 12 tuổi:

Kỹ thuật thở chuyên biệt hơn: Ở độ tuổi này, trẻ đã rất có khả năng phát triển nhận thức về nhịp thở của chính mình. Điều đó có nghĩa là chúng ta có thể giúp trẻ phát triển hơn nữa những kỹ năng này bằng cách dạy chúng những kỹ thuật thở sâu hơn và phức tạp hơn để trải nghiệm trọn vẹn khoảnh khắc hiện tại.

Bình thường hóa mọi cảm xúc, kể cả tức giận

Khi một đứa trẻ trải qua những cảm xúc rất mãnh liệt, chúng có thể nhanh chóng trở nên sợ hãi. Điều này dễ hiểu vì người lớn cũng có thể trải qua nỗi sợ hãi tương tự. Trong mọi trường hợp, dạy con bạn rằng tức giận là cách tự nhiên của cơ thể để cảnh báo chúng rằng điều gì đó không ổn sẽ có ích.

Nhìn chung, mục tiêu là đảm bảo con bạn sẽ tìm ra cách đối phó với cảm xúc mãnh liệt này và ít bị nó lấn át hơn. Nói về cảm giác tức giận sẽ khiến con bạn nhận thức rõ hơn về cảm xúc đó và dễ dàng xác định nó hơn trong tương lai.

Đừng phản ứng, chỉ hành động

Cố gắng trấn áp khi trẻ đang trong tình trạng đau khổ tột độ không chỉ vô ích mà còn có thể phản tác dụng. Điều tốt nhất cần làm để đối phó với tình huống này là suy nghĩ trước và nói chuyện cho thấu đáo.

Nói về sự tức giận và cách đối phó với cơn giận từ trước khi nó xuất hiện là một cách để hành động thay vì phản ứng. Bạn có thể làm điều này bất cứ lúc nào bằng cách tham gia vào cuộc trò chuyện với con bạn. Ví dụ: khi con nói: "Con rất tức giận vì mẹ không mua mọi thứ con muốn ở cửa hàng", con nên được dạy rằng "chỉ có thể mua một thứ ở cửa hàng".

Sau một thời gian, điều đó sẽ trở thành thói quen và trẻ sẽ có cơ hội ghi nhớ quy tắc này trước khi đạt đến trạng thái tức giận. Nói cách khác, đứa trẻ phải được dạy cách quản lý cơn tức giận của mình trước khi cơn giận bùng phát.

Thúc đẩy sự đồng cảm

Giận dữ có thể là một cảm xúc mạnh mẽ, giống như ở người lớn, ở trẻ em, nó thường làm lu mờ mọi khả năng hợp lý hóa.

Tuy nhiên, cha mẹ phải giúp con nhìn mọi thứ theo quan điểm khác và khuyến khích sự đồng cảm thay vì tức giận.

Nếu đứa trẻ không muốn nói về cảm xúc của mình, chúng ta luôn có thể nói về nhân vật yêu thích của chúng từ một cuốn sách hoặc phim hoạt hình và sử dụng nhân vật đó như một cánh cửa để mở ra cảm xúc của con. Mục tiêu là đặt câu hỏi để đứa trẻ có thể nhìn thấu cảm xúc của chúng và tìm ra nguồn gốc của vấn đề.

Ví dụ: Elsa sẽ cảm thấy hoặc phản ứng như thế nào trong một tình huống nhất định? Sự đồng cảm khi còn nhỏ không chỉ giúp trẻ phát triển tính cách mà còn giúp trẻ giảm tính hung hăng.

Tránh nhượng bộ những cơn giận dữ

Những cơn cáu giận tùm lum là điểm cuối của cảm giác tức giận. Thêm vào đó, bọn trẻ rất có kinh nghiệm trong việc hiểu rằng đó là cách hiệu quả nhất để cá nhu cầu của mình được đáp ứng, buộc cha mẹ phải làm theo ý mình.

Cha mẹ phải học cách đối phó với chuyện này thay vì chọn cách "cho xong" là luôn nhượng bộ. Bởi dù có thể là một giải pháp dễ dàng trong ngắn hạn, nhưng về lâu dài, nhượng bộ cơn bùng nổ cáu giận của con sẽ thúc đẩy các vấn đề về hành vi của con bạn và thậm chí khuyến khích chúng trở nên hiếu chiến. Tốt nhất là bỏ công cùng với trẻ để giúp trẻ kết nối với cảm xúc của mình, cho trẻ tự tin rằng nhu cầu của mình sẽ được đáp ứng đúng lúc.

Huyền Anh

Theo YT