“Loạn” thị trường tinh dầu thông đỏ Hàn Quốc tại Việt Nam

Tinh dầu thông đỏ Hàn Quốc, được chứng minh hỗ trợ bệnh tiểu đường, hạn chế lão hoá… nhưng đang phải “gánh” thêm hàng loạt tác dụng “trên trời” như điều trị ung thư giai đoạn cuối, thậm chí điều trị cả HIV, từ quảng cáo lừa dối nhan nhản trên mạng.

Ma trận tinh dầu thông đỏ Hàn Quốc

Được nhiều người giới thiệu về công dụng của tinh dầu thông đỏ Hàn Quốc, bác Hà (65 tuổi, quận Ba Đình) đã tìm đến một nhà thuốc trên đường Láng Hạ tìm mua. Bác Hà được nhân viên tư vấn rằng tinh dầu thông đỏ mà cửa hàng đang bán có rất nhiều tác dụng như giảm tác hại của chất phóng xạ - ngăn ngừa ung thư, hỗ trợ điều trị ung thư gan, vú, dạ dày, phổi,… hỗ trợ điều trị xơ gan, tăng cường chức năng sinh lý nam - nữ, chữa hôi miệng, bệnh dạ dày, rụng tóc…

Hoa mắt trước hàng loạt công dụng thần kỳ mà nhân viên nhà thuốc đưa ra, bác Hà đã chi hơn 4 triệu đồng để mua một hộp sản phẩm chỉ toàn chữ Hàn Quốc. Nhân viên nhà thuốc lý giải rằng “hàng xách tay nên không có tem phụ tiếng Việt” và hướng dẫn bác uống mỗi ngày 1 viên.

Tương tự, bác Phi (69 tuổi, quận Hai Bà Trưng) cũng vừa mua một hộp sản phẩm có bao bì chữ Hàn Quốc sau khi được giới thiệu đây là tinh dầu thông đỏ có tác dụng điều trị tiểu đường, cao huyết áp, mỡ máu, thần kinh…

“Tuổi già nhiều bệnh, mỗi ngày tôi phải uống rất nhiều loại thuốc, thường quên quên nhớ nhớ vì mỗi loại thuốc uống một giờ khác nhau. Nay lại được giới thiệu một loại có tác dụng cho nhiều bệnh nên tôi quyết định mua với giá hơn 5 triệu đồng”, bác Phi chia sẻ.

Không chỉ dừng lại ở hàng loạt tác dụng thần kỳ như trên, hàng chục loại sản phẩm tinh dầu thông đỏ Hàn Quốc khác cũng đang được rao bán công khai trên khắp các mạng xã hội, các sàn thương mại điện tử với các công dụng thậm chí còn “kỳ diệu” hơn.

Nhiều bài quảng cáo đã thổi phồng hoặc cố tình gây hiểu nhầm về các công dụng của tinh dầu thông đỏ như ức chế sự phát triển của HIV, điều trị ung thư di căn (giai đoạn cuối) nhằm “móc túi” người tiêu dùng.

Giá bán của các sản phẩm này cũng được khéo léo định giá từ 1-9 triệu đồng/hộp để nhắm vào mọi đối tượng khách hàng với các mức thu nhập khác nhau, nhu cầu khác nhau khiến người tiêu dùng khó có thể từ chối.

Điểm chung của hầu hết các sản phẩm này là đều không có giấy phép của Bộ Y tế, bao bì nhãn mác chỉ có tiếng Hàn Quốc, không có tem phụ tiếng Việt, không có tem phân biệt hàng giả và không có địa chỉ liên hệ của đơn vị nhập khẩu, phân phối tại Việt Nam.

Trong khi đấy, các sản phẩm tinh dầu thông đỏ Hàn Quốc nhập khẩu chính thức, có cấp phép lưu hành của Bộ Y tế, lại chỉ quảng cáo khá khiêm tốn ở một số công dụng cụ thể đã được chứng minh bằng các công trình khoa học chính thức như ổn định đường huyết, mỡ máu và chống lão hóa.

Loạn quảng cáo

Theo đánh giá của giới kinh doanh các sản phẩm từ tinh dầu thông đỏ Hàn Quốc tại Việt Nam, tình trạng quảng cáo thổi phồng công dụng của mặt hàng này đã diễn ra từ khá lâu.

“Thậm chí, nhiều người bán cố tình gán thêm công dụng của cây thông đỏ Việt Nam vào cây thông đỏ Hàn Quốc khiến người tiêu dùng bị nhầm lẫn khi lựa chọn các loại sản phẩm”, bà Đ.T.G, một người có kinh nghiệm hơn 10 năm trong ngành xuất nhập khẩu sản phẩm sức khỏe Hàn Quốc, cho biết.

Tinh dầu thông đỏ Hàn Quốc là loại tinh chất được chiết xuất từ cây thông có thân màu đỏ đặc trưng, vốn chỉ sinh trưởng ở các vùng núi cao hiểm trở và được người Hàn Quốc gọi là Jeok Song. Thực tế, loại thông này phân bố ở cả Nga, Trung Quốc, Nhật Bản nhưng do số lượng đều ở mức thấp nên không được khai thác sử dụng. Chỉ duy nhất tại Hàn Quốc, do diện tích rừng thông đỏ Jeok Song lớn, lại có điều kiện khí hậu, địa hình thích hợp giúp cây sinh trưởng và đạt chất lượng cao nên được sử dụng làm nguyên liệu sản xuất các sản phẩm bảo vệ sức khỏe.

Theo nghiên cứu của Bệnh viện Bundang (thuộc Trường Đại học Quốc tế Seoul), Viện Nghiên cứu và Kiểm nghiệm Hàn Quốc, Bộ Thực phẩm và Dược phẩm Hàn Quốc… và nhiều đơn vị độc lập khác trong suốt 20 năm qua, chiết xuất từ lá thông đỏ Jeok Song có tác dụng hỗ trợ điều trị tiểu đường, ổn định đường huyết, giảm mỡ máu, làm đẹp da, ngăn ngừa lão hóa…

Nguồn nguyên liệu từ lá cây thông đỏ Jeok Song cũng được phân chia thành 4 nhóm A - B - C - D, trong đó, chỉ các sản phẩm hạng A mới được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hàn Quốc (KFDA) cấp phép chứng nhận số.

Tại Việt Nam, theo một chuyên gia trong ngành, thực tế rất hiếm có sản phẩm sử dụng nguyên liệu hạng A. Trong quá trình đi tìm hiểu trên thị trường, vị chuyên gia này phải rất khó khăn mới tìm thấy một sản phẩm “chuẩn chỉ” là Tinh dầu thông đỏ Hoàng gia Royal Korean Red Pine. “Sản phẩm có nhãn mác tiếng Việt kèm theo, tem phụ, tem chống hàng giả đầy đủ. Đơn vị nhập khẩu và phân phối là Công ty TNHH Xuất Nhập khẩu và Kinh doanh VHP được ghi rất rõ ràng. Tôi cũng được xem giấy phép của Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) cấp. Sản phẩm chuẩn chỉ, bài bản như vậy thực sự không có nhiều”, vị chuyên gia cho biết.

Trong khi đấy, ở Việt Nam cũng có một loại thông đỏ với đặc điểm là quả màu đỏ, hay còn gọi là thủy tùng. Chiết xuất từ lá, thân cây thủy tùng Việt Nam được chứng minh là có tác dụng làm chậm sự phát triển của ung thư buồng trứng, vú, phổi. Hiện tại, thủy tùng Việt Nam chỉ còn khoảng 400 cây, được xếp vào sách đỏ cần bảo tồn và không được cấp phép khai thác.

Vì vậy, dù có công dụng tuyệt vời đối với bệnh ung thư, nhưng thực tế, không có sản phẩm nào từ cây “thông thân đỏ Việt Nam”.

Về công dụng của tinh dầu thông đỏ Hàn Quốc, PGS. TS. Đại tá Hồ Bá Do, Giảng viên cao cấp Học viện Quân Y, Phó viện trưởng Viện thực phẩm chức năng, Phó Chủ tịch Hội Y học cổ truyền Việt Nam, cho biết: “Người Hàn Quốc thường ví thông đỏ Jeok Song là “bữa ăn của thần tiên” vì lá này ăn được, lại chứa nhiều dưỡng chất ngăn ngừa bệnh tật. Tuy nhiên, người tiêu dùng không dễ gì lựa chọn được sản phẩm tinh dầu thông đỏ Hàn Quốc đảm bảo chất lượng trên thị trường vì vấn nạn hàng giả, hàng kém chất lượng, không rõ nguồn gốc. Chỉ có những sản phẩm được nhập khẩu đàng hoàng, có cấp phép của cơ quan chức năng, ví dụ như Tinh dầu thông đỏ hoàng gia Royal Korean Red Pine, mới có thể yên tâm sử dụng”.

Trường Thịnh