30% người Việt có loại mỡ "xấu" tăng nguy cơ đột quỵ

Trung bình cứ 10 người trưởng thành tại nước ta thì có đến 3 người thừa cholesterol. Nó được cho là thủ phạm chính gây ra hàng loạt bệnh lý tim mạch nguy hiểm như đột quỵ, nhồi máu cơ tim…

Cholesterol không hoàn toàn xấu, bởi nó là một chất quan trọng có mặt ở nhiều cơ quan, bộ phận cơ thể cũng như trong các hormon của cơ thể, giúp cho cơ thể phát triển và hoạt động bình thường khỏe mạnh. Vấn đề đặt ra là sự rối loạn giữa các loại cholesterol dẫn đến bệnh lý mà đặc trưng là xơ vữa động mạch.

Có hai loại cholesterol chính là loại "tốt" và loại "xấu". Nếu loại xấu tăng nhiều quá hoặc mất cân đối giữa hai loại sẽ dẫn đến nguy cơ gây ra các bệnh tim mạch như nhồi máu cơ tim, tai biến mạch não...

Kết quả điều tra quốc gia về các yếu tố nguy cơ bệnh không lây nhiễm gần đây nhất cho thấy tỷ lệ người Việt Nam rơi vào tình trạng thừa cholesterol ở mức đáng báo động và có xu hướng tiếp tục gia tăng. Theo đó, trung bình cứ 10 người trưởng thành thì có 3 người thừa cholesterol. Hơn 50% phụ nữ trung niên trong độ tuổi 50-65 đang trong tình trạng thừa cholesterol.

Bệnh về tim mạch từ lâu được xem là "kẻ thù giấu mặt" nguy hiểm số một thế giới. Hàng loạt các công trình nghiên cứu được công bố từ những năm 1970 đã chứng minh thừa cholesterol chính là thủ phạm chính gây ra hàng loạt các bệnh lý tim mạch nguy hiểm.

Thừa cholesterol, đặc biệt là cholesterol xấu (LDL), rất nguy hiểm vì dẫn đến tình trạng cholesterol thừa nằm lại trong mạch máu, tạo thành các mảng bám trên thành động mạch, làm hẹp đường lưu thông của máu, gây ra bệnh xơ cứng động mạch. Nếu chúng làm nghẽn mạch máu dẫn lên tim thì sẽ gây ra nhồi máu cơ tim, còn làm nghẽn đường máu lưu thông lên não sẽ gây ra đột quỵ, tai biến mạch máu não…

Cholesterol từ thực phẩm là nguyên nhân chính gây thừa cholesterol

Có 5 nhóm nguyên nhân chính gây ra tình trạng thừa cholesterol. Trong đó, nguyên nhân chủ yếu đến từ lối sống và chế độ ăn uống. Nhiều người Việt đang có thói quen ăn nhiều thực phẩm chứa nhiều cholesterol mà không hay biết. Thực phẩm chứa nhiều cholesterol được tìm thấy nhiều nhất ở những thức ăn có nguồn gốc từ động vật và mỡ động vật như thịt bò, mỡ bò, thịt lợn, mỡ lợn, nội tạng động vật…

Thói quen uống nhiều rượu, bia và các thức uống có ga cũng sẽ làm tăng cholesterol xấu (LDL) và triglyceride. Duy trì lối sống không khoa học như thiếu tập thể dục và các hoạt động thể chất, không kiểm soát cân nặng (béo phì), hút thuốc (một số hóa chất có hại trong thuốc lá làm tăng lượng cholesterol xấu gây ra tình trạng xơ vữa động mạch)… cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng thừa cholesterol.

Bên cạnh đó, những người bị huyết áp cao và bệnh tiểu đường thường có mức cholesterol cao hơn bình thường. Tình trạng cholesterol cao cũng có yếu tố tiền sử gia đình, là yếu tố không thể thay đổi được.

Điều đáng mừng là bạn có thể hạn chế tình trạng thừa cholesterol bằng cách điều chỉnh thói quen ăn uống, lối sống.

Cụ thể, người dân nên hạn chế ăn, uống các thực phẩm chứa nhiều cholesterol; bổ sung chất béo có lợi (nhóm chất béo không bão hòa) vào chế độ ăn uống. Nhóm chất béo không bão hòa như omega 3-6-9 được tìm thấy nhiều trong các loại cá biển sâu như cá hồi, cá trích và các loại dầu thực vật như dầu gạo lứt, dầu đậu nành, dầu hướng dương...

Đồng thời, cần thực hiện lối sống khoa học, tăng cường các hoạt động thể chất như tập thể dục thường xuyên (đi bộ, đạp xe, bơi lội…), bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia.

Hà An