Cách tính thiệt hại vụ '5.000 m2 đất vàng' bị phản đối

TP HCMCho rằng tòa sơ thẩm tính không đúng thiệt hại trong vụ 5.000 m2 đất tại đường Lê Duẩn bị giao cho tư nhân, cựu phó chủ tịch Nguyễn Thành Tài và đồng phạm kháng cáo.

TAND Cấp cao tại TP HCM dự kiến mở phiên xem xét kháng cáo của ông Nguyễn Thành Tài (69 tuổi, nguyên phó chủ tịch thành phố); Lê Thị Thanh Thuý (42 tuổi, Chủ tịch Công ty Hoa Tháng Năm) và 3 người khác vào ngày 16/6.

Các bị cáo bị toà sơ thẩm xác định gây thiệt hại 252 tỷ đồng trong vụ chuyển giao khu đất công 5.000 m2 tại số 8-12 Lê Duẩn (quận 1) cho tư nhân.

Trong bản kháng cáo viết tay, ông Nguyễn Thành Tài ngoài việc xin giảm nhẹ hình phạt còn đề nghị tòa phúc thẩm xác định lại thiệt hại trong vụ án.

Cựu phó chủ tịch thành phố cho rằng, hành vi của mình thực tế không gây ra thiệt hại hay thất thoát lãng phí cho Nhà nước. Bởi đến nay công ty được giao đất, cho thuê đất chưa chuyển giao quyền sử dụng cho bất kỳ bên nào. "Việc áp dụng hai hình thức giao đất, cho thuê đất tại số 8-12 Lê Duẩn về bản chất và trên thực tế vẫn an toàn cho tài sản Nhà nước", đơn kháng cáo nêu.

Bản án sơ thẩm đã tuyên thu hồi quyền sử dụng đất 8-12 Lê Duẩn. Hiện khu đất này là mặt bằng trống, sẵn sàng ngay cho kế hoạch thực hiện một dự án mới hoặc đấu giá quyền sử dụng đất của UBND TP HCM. "Chắc chắn, giá trị quyền sử dụng đất lúc này nếu đấu giá sẽ cao hơn nhiều so với thời điểm xảy ra hành vi phạm tội. Nếu có thiệt hại thì cũng được khắc phục hoàn toàn", ông Tài trình bày.

Ông Tài cũng cho rằng, khi phát hiện công ty thuê mặt bằng có dấu hiệu chuyển nhượng cổ phần vốn góp cho tư nhân, ông đã thực hiện các biện pháp ngăn chặn nhằm làm giảm bớt tác hại của hành vi sai phạm.

Cho rằng sai phạm của bản thân xuất phát từ bối cảnh khách quan, vụ án không có thiệt hại, ông Tài xin tòa cấp phúc thẩm miễn trách nhiệm hình sự.

Bị cáo Lê Thị Thanh Thuý kháng cáo kêu oan, cùng quan điểm với ông Tài cho rằng tòa sơ thẩm xác định chưa đúng thiệt hại vụ án.

Đối với lô đất số 12 Lê Duẩn, theo bị cáo, TP HCM áp dụng hình thức cho thuê nên không mất đi quyền sở hữu - tức không thể tính giá trị quyền sử dụng lô đất trên là thiệt hại của vụ án. Ngược lại, Nhà nước đang hưởng lợi do chiếm hữu, sử dụng số tiền 647 tỷ đồng doanh nghiệp nộp từ năm 2007.

Quan điểm này từng được luật sư nêu ra tại phiên xử sơ thẩm. Lúc được giao đất, bà Thuý đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính theo kết luận của Hội đồng định giá tài sản số 8 Lê Duẩn là 647 tỷ đồng. Còn đối với nhà số 12 Lê Duẩn - hình thức thành phố áp dụng là "cho thuê đất trả tiền hàng năm" nên không bị thiệt hại. Thiệt hại nếu có chỉ là phần chênh lệch giá trị căn nhà khoảng 4,7 tỷ đồng.

Ngoài ra, Chủ tịch Công ty Hoa Tháng Năm cho rằng toà sơ thẩm không có chứng cứ vật chất để xác định bà "xúi giục, tác động" ông Tài sai phạm. Việc bà muốn tham gia thực hiện dự án là nhu cầu thực tế và cũng phù hợp với chủ trương của thành phố. Do đó, tòa sơ thẩm tuyên tịch thu phần vốn góp 190 tỷ đồng của Công ty Hoa Tháng Năm vào Công ty Lavender là không công bằng trong khi các cổ đông khác được trả lại.

Bản án sơ thẩm xác định, khu nhà đất 8-12 Lê Duẩn là tài sản Nhà nước, thành phố có chủ trương xây dựng khách sạn 5 sao và trung tâm thương mại, yêu cầu đấu thầu chọn nhà đầu tư uy tín, không áp dụng hình thức liên doanh. Tuy nhiên, ông Tài "do quen biết" Thuý nên đã ký nhanh, ký nhiều văn bản sai quy định, chủ trương của thành phố; chấp thuận cho doanh nghiệp của Thuý tham gia thực hiện dự án.

Trong đó, các bị cáo Đào Anh Kiệt (nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường); Trương Văn Út (cựu Phó phòng Quản lý đất, Sở Tài Nguyên và Môi trường); Nguyễn Hoài Nam (cựu Trưởng phòng Quản lý đất, Sở Tài Nguyên và Môi trường) đã tham mưu cho ông Tài ký các quyết định cho thuê đất, giao đất trái pháp luật.

Theo toà, tại thời điểm giao đất thực hiện dự án 8-12 Lê Duẩn, nếu việc lựa chọn nhà đầu tư và hình thức giao đất theo đúng quy định của pháp luật - tức là phải qua đấu giá và thực hiện giao đất thu tiền sử dụng đất thì Nhà nước sẽ thu hồi được khoản tiền tương đương giá trị quyền sử dụng đất gắn liền với tài sản trên đất (theo Hội đồng định giá là hơn 900 tỷ đồng). Nhưng với quyết định giao đất ngày 14/6/2011 do ông Nguyễn Thành Tài ký, Nhà nước chỉ thu được hơn 647 tỷ đồng. Như vậy thiệt hại thực tế tại thời điểm thực hiện hành vi giao đất cho Công ty Lavender là 252 tỷ đồng (900 tỷ trừ 647 tỷ đồng).

Từ đó toà tuyên phạt ông Tài 8 năm tù; Thuý 5 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí theo Điều 219 BLHS 2015. Các bị cáo khác nhận từ 3 đến 5 năm tù.

Tòa buộc ông Tài và các bị cáo phải liên đới bồi thường 4,7 tỷ đồng thiệt hại do chênh lệch giá trị căn nhà trên đất. Đồng thời tịch thu phần vốn 30% góp của Công ty Hoa Tháng Năm vào Công ty Lavender vì đây là tiền dùng để thực hiện hành vi phạm tội.

Hải Duyên