Nhà thơ Nguyễn Khuyến (1835 - 1910) sinh ra ở Nam Định nhưng lớn lên và sống chủ yếu ở quê cha, xã Yên Đổ, huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam. Cha ông đỗ ba khóa tú tài, làm nghề dạy học.
Năm 1864, ông đỗ đầu thi Hương (Giải nguyên) ở trường Nam Ðịnh; năm 1871, ông đỗ Hội nguyên và tiếp tục thi Ðình đỗ Ðình nguyên. Từ đó, mọi người gọi ông là "Tam Nguyên Yên Ðổ" (tức người làng Yên Đổ đỗ đầu 3 kỳ thi).
Ngôi nhà gỗ (hậu cung) hơn 100 tuổi ở làng Vị Hạ, xã Trung Lương (Bình Lục, Hà Nam) là nơi thờ Nguyễn Khuyến. Công trình được xếp hạng di tích lịch sử cấp Quốc gia năm 1991.
Khu nhà cụ Nguyễn Khuyến được xây dựng theo lối kiến trúc: Bên ngoài là nhà đại tế, trong là hậu cung. Nhà đại tế bên ngoài gồm 7 gian, xây gạch, lợp ngói và có 4 hàng cột. Hậu cung được làm bằng gỗ, theo kiến trúc đồng bằng Bắc Bộ, hiện là nơi thờ cụ Nguyễn Khuyến.
Trước sân nhà là con lạch nhỏ. Theo lời kể, tại khuôn viên ngôi nhà, cụ Nguyễn Khuyến tính toán cho đào 1 cái ao và 1 con lạch cạnh nhau. Cụ mệnh hỏa, trấn trạch 2 thủy 1 hỏa để cân bằng âm dương.
Trước hiện nhà và sau vườn có 3 cây nhãn cổ thụ đã ngoài 100 tuổi, quanh năm xanh tốt. Ba cây nhãn này là giống nhãn tiến vua, do con trai cụ Nguyễn Khuyến tự tay trồng.
Theo câu chuyện được các cụ trong dòng họ kể lại, nhân dịp sinh nhật vua Tự Đức, cụ Nguyễn Khuyến vào kinh thành mừng thọ vua và dự yến tiệc. Thời điểm này, cụ Nguyễn Khuyến đã cao tuổi nên con trai là Nguyễn Hoan đi cùng chăm sóc.
Trong yến tiệc mừng thọ vua Tự Đức, cụ Nguyễn Khuyến được vua ban cho một chùm nhãn. Nhãn tiến vua nên có hương vị thơm ngon. Con trai cụ Nguyễn Khuyến xin 3 hạt về ươm trồng.
Hiện nay, gia đình ông Nguyễn Thanh Tùng (80 tuổi), hậu duệ đời thứ 5 của cụ "Tam Nguyên Yên Đổ" đang sinh ở đây, đồng thời là "hướng dẫn viên du lịch" khi có du khách ghé thăm.
Ngoài kiến trúc nhà mang đậm lối Bắc Bộ xưa, hiện căn nhà gỗ này còn khá nhiều "bảo vật" quý hiếm.
Chỉ tay về phía đôi rồng nạm ngọc được đặt trang nghiêm trên ban thờ, ông Tùng kể say sưa: "Vào thập niên 1950 của thế kỷ trước, do hoàn cảnh thiếu thốn, lợi dụng lúc mọi người trong nhà cụ Nguyễn Khuyến đi vắng, một người đã lẻn vào, ăn trộm đôi rồng nạm ngọc và chiếc lư hương đem đi bán".
Hai cổ vật này bị bán qua tay nhiều người. Đến người cuối cùng, họ tìm hiểu và được biết đây là vật cổ ở từ đường cụ Nguyễn Khuyến. Trước khi qua đời, người này dặn con cháu mang gửi lại cho gia đình cụ.
Ông Tùng vẫn nhớ như in lần có người đến đưa lại đôi rồng nạm ngọc và chiếc lư hương cho dòng họ mình. Mọi người trong gia đình đều ngạc nhiên và chỉ đến khi nghe người này kể đầu đuôi sự việc, thì câu chuyện dần được sáng rõ.
Khu từ đường thờ Nguyễn Khuyến còn có ý nghĩa về mặt văn hóa tâm linh, mỗi mùa thi, sĩ tử ở khắp các nơi tìm đến dâng hương, cầu mong đỗ đạt. Dịp nghỉ Tết Dương lịch vừa qua, khu di tích cũng đón rất đông du khách đến thăm quan.
Hà Hiền
Nguồn tin: dantri.com.vn
Bấm để xem thêm ...
NHÓM MUA TRỰC TUYẾN PHIÊN CHỢ TRỰC TUYẾN ĐẤU GIÁ TRỰC TUYẾN SEAONER NFT MALL SEAONER AI MALL SEAONER DATACENTER MALL SEAONER TOP TECH MALL MÁY BỘ VI TÍNH DỊCH VỤ IT & MORES ROSA PC MALL ROSA e-COMMERCE ĐỒ HỌA & LÀM PHIM MÁY VĂN PHÒNG MÁY CHIẾU PHIM 4K/8K LINH KIỆN VI TÍNH GAMING GEARS PHỤ KIỆN VI TÍNH CLB4U SDK PLATFORM LẬP TRÌNH WEB3 APP DỰ ÁN AI MÁY CHỦ DOANH NGHIỆP CLOUD SERVER & HOSTING DATACENTER TRANG THIẾT BỊ AI THIẾT BỊ HIỂN THỊ THÔNG MINH GAMES & PHÒNG GAME CHUYỂN ĐỔI SỐ THIẾT BỊ KỸ THUẬT SỐ THIẾT BỊ ÂM THANH ÁNH SÁNG SMARTHOME & SMART OFFICE CÀ PHÊ NHÀ HÀNG CARS & MORES BIKES & MORES THỜI TRANG & CUỘC SỐNG THỰC PHẨM ORGANIC BEER COFFEE TEA LOUNGE GLAMPING & CAMPING THỰC PHẨM TƯƠI SỐNG NỘI NGOẠI THẤT & KIẾN TRÚC DU LỊCH & CUỘC SỐNG THỰC PHẨM CHỨC NĂNG THIẾT BỊ GIA DỤNG ĐIỆN THOẠI & PHỤ KIỆN MẸ & BÉ THỦ CÔNG MỸ NGHỆ & MỸ THUẬT KẾT NỐI DOANH NGHIỆP SỬA CHỮA BẢO TRÌ & DỊCH VỤ TRANH ẢNH & NGHỆ THUẬT KẾ TOÁN & THUẾ & THÀNH LẬP DN NÔNG NGHIỆP THÔNG MINH NÔNG SẢN SÀN NÔNG NGHIỆP SIÊU THỊ THỰC PHẨM SẠCH THIẾT KẾ & IN ẤN THỰC PHẨM KHÔ & ĐÓNG GÓI THỦY HẢI SẢN THỦY HẢI SẢN & NUÔI TRỒNG TRẠM XĂNG VĂN PHÒNG PHẨM VỆ SINH CÔNG NGHIỆP & CHUYỂN NHÀ XÂY DỰNG & CẢI TẠO CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG & VẬT LIỆU XÂY DỰNG
Cần Bán Cần Mua Dịch vụ SaaS Affiliate Marketing Dịch vụ AIaaS Cho thuê Dịch vụ XaaS Dịch vụ PaaS Dịch Vụ Dịch vụ IaaS Tư vấn Đấu Giá Đấu Giá Trực Tuyến Đấu Thầu Ký Gửi Nhóm Mua Thi Công Trao Đổi Dịch Vụ Trao Đổi Sản Phẩm Xuất Nhập Khẩu Xúc Tiến Thương Mại