Vụ Vimedimex: Hủy kết quả trúng đấu giá, người mua có được hoàn tiền?

Luật sư cho rằng, người mua bất động sản tại dự án Helianthus Center Red River vẫn có thể được đảm bảo quyền lợi dù UBND thành phố Hà Nội đã hủy kết quả bán đấu giá quyền sử dụng đất của Dự án.

Như Dân trí đã thông tin, ngày 29/10 Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Trọng Đông đã ký quyết định hủy quyết định công nhận kết quả trúng đấu giá quyền sử dụng đất để thực hiện dự án Xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu đấu giá quyền sử dụng đất ở phía Đông Nam thôn Cổ Dương, xã Tiên Dương, huyện Đông Anh (tên thương mại là Helianthus Center Red River).

Lý do hủy quyết định trúng đấu giá được đưa ra là biên bản kiểm tra hiện trạng đối với 6 tài sản so sánh trong Chứng thư thẩm định giá đất cụ thể số: 141020/CT-ĐGĐ-VVAI ngày 9/10/2020 để xác định giá khởi điểm phục vụ đấu giá quyền sử dụng 16.182,19 m2 đất thuộc dự án không đúng với kết quả kiểm tra trên thực địa. 

Dự án Helianthus Center Red River Đông Anh được giới thiệu là tổ hợp biệt thự lâu đài, liền kề shophouse, chung cư đẳng cấp nhất tại Đông Anh năm 2021 mang kiến trúc cổ điển Pháp độc đáo giữa Trung tâm huyện Đông Anh với diện tích dự án gần 5ha, diện tích xây dựng là 16.180 m2.

Dự án do Công ty Cổ phần Phát triển nhà ở Bắc Từ Liêm (Công ty Bắc Từ Liêm) làm chủ đầu tư, Vimefulland là đơn vị phát triển dự án.

Ghi nhận tại dự án hạ tầng bên trong đã cơ bản hoàn thiện với các ô đất được phân chia rõ ràng. Thời gian qua đã có nhiều nhà đầu tư "xuống tiền" đặt cọc tại dự án.

Vậy trong trường hợp này, các nhà đầu tư có bị thiệt hại khi quyết định công nhận trúng đấu giá quyền sử dụng đất để thực hiện dự án bị hủy bỏ không?

 Luật sư Quách Thành Lực, Công ty Luật Pháp trị cho biết, pháp luật vẫn bảo đảm một phần quyền lợi của người mua được tài sản đấu giá một cách ngay tình, việc này thể hiện tại Điều 7, Luật Đấu giá tài sản năm 2016 quy định rõ việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người có tài sản đấu giá, người tham gia đấu giá, người trúng đấu giá, người mua được tài sản đấu giá ngay tình:

1. Cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình có trách nhiệm bảo đảm việc thực hiện quyền, lợi ích hợp pháp của người có tài sản đấu giá, người tham gia đấu giá, người trúng đấu giá, người mua được tài sản đấu giá ngay tình.
2. Trường hợp có người thứ ba tranh chấp về quyền sở hữu đối với tài sản đấu giá thì quyền sở hữu vẫn thuộc về người mua được tài sản đấu giá ngay tình. Việc giải quyết tranh chấp về quyền sở hữu đối với tài sản đấu giá, khiếu nại, khởi kiện về hiệu lực pháp lý của cuộc đấu giá thành, việc hủy kết quả đấu giá tài sản quy định tại các khoản 2, 3 và 4 Điều 72 của Luật này được thực hiện theo thủ tục rút gọn của pháp luật tố tụng dân sự.
3. Trường hợp có bản án, quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về việc sửa đổi một phần hoặc hủy bỏ toàn bộ các quyết định liên quan đến tài sản đấu giá trước khi tài sản được đưa ra đấu giá nhưng trình tự, thủ tục đấu giá tài sản bảo đảm tuân theo quy định của Luật này thì tài sản đó vẫn thuộc quyền sở hữu của người mua được tài sản đấu giá ngay tình, trừ trường hợp kết quả đấu giá tài sản bị hủy theo quy định tại Điều 72 của Luật này.

Bên cạnh đó, Điều 73 quy định về hậu quả pháp lý khi hủy kết quả đấu giá tài sản:

"Trường hợp hủy kết quả đấu giá tài sản theo quy định tại các khoản 2, 3, 4 và 5 Điều 72 của Luật này thì các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau tài sản đã nhận, nếu không hoàn trả được bằng hiện vật thì phải trả bằng tiền. Bên có lỗi gây thiệt hại phải bồi thường theo quy định của pháp luật".

Trong vụ việc này Công ty Cổ phần Phát triển nhà ở Bắc Từ Liêm là đơn vị trúng đấu giá có trách nhiệm bàn giao ô đất có tổng diện tích 16.182,19 m2 thuộc dự án cho UBND huyện Đông Anh tiếp nhận, quản lý theo quy định.

Số tiền trúng đấu giá của Công ty Cổ phần Phát triển nhà ở Bắc Từ Liêm trong vụ việc này hiện do Ngân sách quản lý được xác định có liên quan đến vụ án hình sự về tội "Vi phạm quy định về hoạt động bán đấu giá tài sản" do vậy sẽ được giữ lại để phục vụ hoạt động điều tra, truy tố, xét xử.

Những nhà đầu tư cuối có thể vẫn đảm bảo giữ được đất đã mua dù kết quả đấu giá có bị hủy

Luật sư Quách Thành Lực cho rằng, đối với cá nhân đã mua bất động sản tại khu đất rộng 5 ha ở xã Cổ Dương sau này được đặt tên là Dự án Helianthus Center Red River từ chủ đầu tư thì có quyền khởi kiện đơn vị bán nhà, đất cho mình để đòi tiền theo thủ tục tố tụng dân sự sau khi không thỏa thuận thương lượng được.

Hoặc người mua nhà, đất từ chủ đầu tư có thể vận dụng quy định bảo vệ quyền lợi của người thứ ba ngay tình khi giao dịch dân sự vô hiệu để đảm bảo quyền lợi của mình. Cụ thể khi đơn vị bán nhà, đất đã nhận được tài sản này thông qua một quyết định của cơ quan Nhà nước.

Sau đó quyết định này bị hủy, người bán nhà không còn là chủ sở hữu có quyền bán nhà đất nữa nhưng người này đã giao dịch bán nhà cho người mua. Lúc này giao dịch giữa người bán nhà, đất và người mua đất không bị vô hiệu dù giao dịch trúng đấu giá tài sản đã bị hủy.

Pháp luật quy định Chủ sở hữu (UBND huyện Đông Anh) không có quyền đòi lại tài sản từ người thứ ba ngay tình (người mua nhà của dự án), nếu giao dịch dân sự với người này không bị vô hiệu theo quy định tại khoản 2 Điều133 nhưng có quyền khởi kiện, yêu cầu chủ thể có lỗi (Công ty Cổ phần Phát triển nhà ở Bắc Từ Liêm) dẫn đến việc giao dịch được xác lập với người thứ ba phải hoàn trả những chi phí hợp lý và bồi thường thiệt hại

Khả Vân