Bún xào lòng nghệ - món đặc sản thơm ngon và "trị ho" nổi tiếng xứ Huế

Huế là một trong những "cái nôi" ẩm thực nổi tiếng của Việt Nam hấp dẫn đông đảo du khách trong và ngoài nước. Bên cạnh những đặc sản làm nên "thương hiệu" như cơm hến, bún bò, bánh bột lọc, nem lụi,... thì ở vùng cố đô còn có một món ăn bình dân không thể không nhắc đến. Đó chính là bún lòng xào nghệ. 

Món ăn này được làm từ các thành phần chính là bún, lòng và nghệ. Tuy chỉ gồm những nguyên liệu quen thuộc nhưng điều làm nên cái ngon của bún lòng xào nghệ chính là cách chế biến kỳ công.

Để làm món bún lòng xào nghệ ngon, chuẩn vị, người dân địa phương thường đi chợ từ sáng sớm để chọn những phần lòng tươi ngon, sau đó sơ chế sạch để loại bỏ hết mùi hôi. Ngoài lòng, người ta còn sử dụng thêm các phần nội tạng heo như gan, lòng non và tiết luộc. 

Tất cả các nguyên liệu được sơ chế sạch, thái miếng vừa ăn rồi tẩm ướp với mắm, muối, hạt tiêu, hành và nước nghệ. Khi các nguyên liệu đã ngấm gia vị thì đem xào nhanh tay. 

Một thành phần quan trọng không thể thiếu trong món ăn này chính là nghệ. Người dân chọn củ nghệ có độ già vừa phải để khi chế biến sẽ dậy mùi thơm đặc trưng, không quá hăng nồng và làm món bún có màu vàng cam đậm đẹp mắt.

Ngoài nước cốt nghệ còn một phần nghệ tươi khác được đem giã nhỏ, thêm gia vị rồi xào chín tới, để riêng.

Tiếp đến là công đoạn xào bún. Bún được xào trong chảo riêng, đảo nhanh tay để đảm bảo bún mềm, không nát. Sau đó đổ phần lòng đã chế biến trước đó và nước nghệ vào trộn đều cùng bún. 

Khi có khách gọi món, người bán mới bắt đầu gắp bún, thêm lòng xào lên trên, xúc kèm thìa nghệ rang và nhúm rau răm. Thực khách chỉ cần trộn đều các nguyên liệu lên rồi thưởng thức.

Không chỉ được bài trí đẹp mắt, món bún lòng xào nghệ còn có hương vị thơm ngon, hấp dẫn thực khách ngay từ cái nhìn đầu tiên. Vị béo ngậy, dai giòn sần sật của lòng với chút thơm nồng của nghệ hòa quyện với sợi bún mềm mịn đủ khiến bất cứ ai có cơ hội được thưởng thức đều thích thú.

Một điều đặc biệt khác là món ăn này còn có phần "cháy nồi" khá lạ miệng do bún xào lâu, để quá lửa nên sót lại chút ít ở đáy nồi. Phần bún này có độ giòn, ngon như cơm cháy. Thực khách có thể chờ đến khi chủ quán bán vơi nửa nồi thì xin thêm để thưởng thức.

Tuy là đặc sản nổi tiếng ở Huế nhưng nếu không được người địa phương chỉ bảo thì chẳng mấy thực khách biết rằng, bún lòng xào nghệ còn có khả năng trị ho rất hiệu quả. Đó là nhờ thành phần nghệ tươi có trong món ăn này.

Theo Đông y, nghệ có vị cay, đắng, tính ôn hòa và chứa nhiều dưỡng chất có lợi cho sức khỏe. Đặc biệt nghệ còn cung cấp curcumin, một chất có tác dụng chống oxy hóa, kháng khuẩn, chống viêm và trị ho. 

Bởi vậy mà bún lòng xào nghệ được xem là món ngon trứ danh của mùa đông, an toàn cho cả người già và trẻ nhỏ. Nhiều người khi bị ho, cảm lạnh thường ăn món bún này và nhận thấy tác dụng tích cực. 

Ở Huế, bún lòng xào nghệ không đơn thuần là "liều thuốc" tự nhiên dùng để chữa bệnh mà còn là thức quà chiều nổi tiếng, hấp dẫn du khách trong và ngoài thành phố. Nếu có dịp đến cố đô, du khách có thể thưởng thức món ăn này tại các khu chợ hay quán ăn ven đường nổi tiếng như trước cửa chợ Đông Ba, chợ An Cựu, 10/154 đường Bà Triệu, 19 Trần Quang Khải…

Thảo Trinh